Odnoszący największe sukcesy studenci, to przeważnie ci, którzy potrafią najlepiej odnieść się do wyuczonej wiedzy i przelać ją na papier.

Taki sposób zdobywania i udowadniania wiedzy kryje w sobie jednak pułapkę związaną z łatwością popełnienia (nawet nieumyślnego) plagiatu. Restrykcyjne reguły i wymagania instytucji akademickich dotyczące m.in. cytowania, nie ułatwiają studentom zadania. Uczelnie oczekują, iż przedstawiane im prace będą wynikiem autentycznej, samodzielnej pracy naukowej. Praktyka pokazuje, że nie zawsze tak jest…

Bazując na informacjach udostępnionych przez antyplagiat online plag.pl można stwierdzić, że sytuacja w Polsce ulega wprawdzie poprawie, jednak mamy wciąż dużo do zrobienia. W roku 2016 prawie 18% (a w 2017 – wciąż ponad 16%) polskich prac sprawdzonych w tym systemie okazała się mieć cechy plagiatu. To dużo, szczególnie jeśli zestawimy te dane z informacjami dotyczącymi innych krajów: odpowiednio 14% i 13,7% plagiatów na Słowacji, czy 12% i 10,7% w Czechach. W Niemczech prac nieoryginalnych było dokładnie o połowę mniej niż u nas (9% w 2016 r. i 7,8% w 2017 r.)!

Jedną z metod uniknięcia posądzenia o plagiat jest regularne sprawdzanie swoich prac pisemnych pod kątem ich oryginalności. Nie zawsze jest jednak oczywiste, który z wielu systemów antyplagiatowych dostępnych w Internecie, należy wybrać. Jedno z podstawowych pytań to: powinno być to narzędzie darmowe, czy płatne?

Większość bezpłatnych systemów realizuje podstawowe funkcje antyplagiatowe, takie jak: wyliczenie stopnia podobieństwa, lub wygenerowanie szczegółowego raportu wskazującego na stopień oryginalności pracy studenckiej, pozwalając na dowiedzenie faktu samodzielnej pracy nad dokumentem. Jednak nie wszystkie charakteryzują się odpowiednią wiarygodnością. Bardzo łatwo może dojść do jej naruszenia, jeśli na przykład system włącza do swojej bazy sprawdzane dokumenty. Może się później okazać, że (według danego narzędzia) dokonaliśmy plagiatu własnej pracy.

„Szukaj wiarygodnego narzędzia. Szukaj systemu antyplagiatowego, którego używają Twoi wykładowcy, słuchaj rekomendacji znajomych i przyjaciół, oraz upewnij się, że system nie dołącza sprawdzanych dokumentów do swojej bazy danych, w celu jej poszerzania.” – mówią A. Vinckevicius i C. Klaus, przedstawiciele systemu antyplagiatowego plag.pl.

Dobry system antyplagiatowy powinien oceniać za darmo wiele aspektów kontrolowanych dokumentów. Jeśli potrafi jedynie sprawdzać bezpośrednie przeklejenia tekstów, nigdy nie dowiesz się o innych, potencjalnych naruszeniach praw, takich jak: parafrazy (czyli nieprawidłowe wyrażenie własnymi słowami zapożyczonych myśli), czy nieprawidłowe cytowania.

Dotychczasowy dorobek naukowy dostępny m.in. w formie książek, prac i opracowań oraz wyników badań, stanowi podstawę do nauki na uczelniach wyższych. Ze względów etycznych i prawnych nie jest jednak pożądane bezpośrednie kopiowanie przez studentów już opublikowanych treści. Oczekuje się od nich intelektualnego inspirowania dostępnymi zasobami oraz ich samodzielnego przetwarzania. Bez bieżącej kontroli tego procesu, dzięki wykorzystaniu takich narzędzi, jak system antyplagiatowy plag.pl, zapobieżenie (również nieumyślnym) plagiatom jest bardzo trudne, a konsekwencje braku kontroli mogą być bardzo surowe i nieodwracalne.